| | | | | Kinderen
Kinderen zijn een kwetsbare groep wanneer er binnen hun leefkring iemand overlijdt.
Om hen te beschermen wordt er vaak geaarzeld om ze bij het afscheid nemen en de uitvaart te betrekken, vooral de kleinsten.
Maar mijn ervaring is dat, mits goed begeleid, ook heel kleine kinderen erbij kunnen zijn.
Ik heb voorleesboekjes voor kleine kinderen die over afscheid nemen en verdriet gaan. En voor de ouders brochures met uitleg over hoe verschillend kinderen van verschillende leeftijd een verlies ervaren, met tips voor hoe hen daarin te begeleiden.
In de praktijk blijken kinderen heel graag te willen helpen om het afscheid vorm te geven: een kaarsje aansteken, bloemen dragen, een tekening maken en bij de kist leggen of de kist versieren.
Kinderen horen er gewoon bij.
Ditzelfde geldt overigens voor mensen met een verstandelijke beperking.
Ook voor de begeleiding van hen heb ik diverse boekjes in huis.
Als een kind sterft, jong of oud, plotseling of lang voorzien, is het vaak voor ouders of de wereld stilstaat.
En elke dag erna is nooit meer als voorheen.
Juist in deze situatie wil ik ouders zorgvuldig begeleiden.
Hoe willen zij het afscheid vorm geven?
Wel of niet de school erbij betrekken? En hoe?
En vriendjes en vriendinnetjes?
Dit vraagt veel aandacht en aanvoelingsvermogen.
Belangrijk is dat het niet de veelheid van mogelijkheden is, die er tegenwoordig zijn, die op de voorgrond staat.
Maar dat het verdriet van de ouders, grootouders, broers en zusjes ruimte krijgt met die vormen en symbolen die voor hen belangrijk zijn.
En dat er ruimte blijft, ondanks misschien veel aanloop en telefoontjes, voor stilte.
Om samen bij hun kind te zijn, deze laatste dagen. |
|